Ochrona istniejących drzew jest obecnie sprawą pierwszoplanową. Szczególnie drzew wiekowych, wpisanych w nasze życie, krajobraz, a niejednokrotnie i historię naszych miejscowości.

Często drzewa są w miastach likwidowane pod pretekstem wycinki pielęgnacyjnej. Proceder ten może zostać ukrócony tylko dzięki działaniom społecznym i sprawnemu przepływowi informacji o planowanych wycinkach.

Żeby objąć drzewo ochroną, trzeba coś o nim wiedzieć — co to za okaz, w jakim jest stanie, gdzie się znajduje. A najlepiej — móc wycenić ekousługę, jaką dane drzewo zapewnia miastu (klimatyzowanie miasta, ochrona przed powodzią poprzez wchłanianie opadów, ochrona przed zanieczyszczeniami powietrza…).

Niektóre miasta podjęły kroki instytucjonalne w tym kierunku, inne dały się poznać z inicjatyw obywatelskich ukierunkowanych na ochronę przyrody.

Radom

W Radomiu społecznicy ze Stowarzyszenia Radomianie dla Demokracji prowadzą projekt Radomskie drzewa. Stowarzyszenie utrzymuje się ze składek i darowizn, projekt Radomskie Drzewa realizuje ze środków własnych.
Radomskie Drzewa to ponoć pierwsza w Polsce inicjatywa społeczna w zakresie ewidencji drzew. Drzewa spisywane są przez około 30 wolontariuszy.

Strona projektu: https://www.drzewa.radom.pl/

Oprócz widocznej powyżej mapy ogólnej drzew serwis Radomskie drzewa umożliwia wyświetlenie map funkcjonalnych:

• informacje o drzewach chorych i utraconych
• mapa drzew — pomników przyrody
• mapa budek dla jerzyków
• mapa cienia

Dostępne są także:

• Baza drzew — baza zinwentaryzowanych drzew, opisy gatunków i zdjęcia. Metryczki drzewa dostępne po wskazaniu drzewa na konkretnej ulicy (wyszukiwanie po nazwie ulicy)
• Wyszukiwarka drzew — wyszukiwanie wg numeru inwentaryzacyjnego drzewa oraz wg rodzajów
• Statystyki — statystyki dotyczące zinwentaryzowanego drzewostanu
• Wiedza — Leksykon drzew — podstawowe informacje o gatunkach drzew (o charakterze encyklopedycznym)

Więcej informacji — artykuł W Radomiu powstała aplikacja do liczenia drzew. Sprawdza też, jak bardzo służą one miastu; 13-12-2021; 

---

Ogólnopolska mapa drzew

Projekt obywatelski Radomskie Drzewa ewoluował w POLSKIE DRZEWA i mapę ogólnopolską — https://drzewa-polska.pl/. Na stronie https://drzewa-polska.pl/o-akcji znalazłam informację, że można poprosić o bezpłatną instalację strony do inwentaryzacji drzew w wybranym mieście.

W okolicy Rybnika zinwentaryzowano 54 drzewa (stan na 21.11.2022) — 9 w Gliwicach i 44 w Górkach Śląskich (słynna Aleja Dębowa w Parku Krajobrazowym Cysterskie Kompozycje Rud Wielkich, której drzewa chciało wyciąć nadleśnictwo Rudy Raciborskie; działania leśników zostały powstrzymane przez ruch społeczny lokalnych sympatyków przyrody).

Kolejne kliknięcia na danym obszarze dają nam kolejne przybliżenia mapy — aż do uzyskania widoku pojedynczego drzewa. Kliknięcie ikony drzewa skutkuje wyświetleniem szczegółowych informacji o tym właśnie drzewie (nazwa, parametry, położenie, zdjęcie…).

---

Warszawa

Warszawa wprowadziła internetową inwentaryzację miejskich drzew i robi to na naprawdę dużą skalę. To jedyne znane mi miasto, w którym za zinwentaryzowanie drzew czuje się odpowiedzialny urząd miasta.

Mapa zieleni dostępna jest w zakładce „Zieleń” na stronie mapa.um.warszawa.pl.

Serwis ma ułatwić zarządzanie zielenią miejską.  Można tam sprawdzić np. gatunki drzew, zasięg koron, ich kondycję, wycinki, lokalizację pomników przyrody.

Mapa Koron Drzew zawiera rozmieszczenie i zasięg koron drzew (są już dostępne informacje o 7.000.000 koron drzew, czyli o 1/3 powierzchni miasta!). Informacje z mapy wykorzystywane są do kształtowania polityki rozwoju zieleni miejskiej i adaptacji do zmian klimatu. Dzięki pozyskanym danym możliwe jest obliczenie m.in. stopnia pokrycia koronami drzew poszczególnych terenów, szacowanie ilości pochłanianego przez drzewa dwutlenku węgla, produkcji tlenu czy kształtowania się miejskiej wyspy ciepła (źródło informacji — artykuł https://zzw.waw.pl/2021/02/26/miliony-warszawskich-drzew-na-jednej-mapie/).

Mo-Drzew to miejska aplikacja do inwentaryzacji drzew. Na platformie „Mo-Drzew” urzędnicy wprowadzają informacje z bieżących przeglądów. Na ich podstawie mają zostać przygotowane diagnozy stanu zieleni wysokiej, klasy ryzyka dla danego drzewa czy parametry i terminy wykonania kolejnego przeglądu.

Warszawa wprowadziła Kartę Praw Drzewa, która zawiera m.in. osiem praw każdego drzewa:

• prawo do życia
• prawo do przestrzeni
• prawo do warunków umożliwiających prawidłowy wzrost
• prawo do tego, by proces inwestycyjny nie wpływał negatywnie na jego trwanie
• prawo do czystego środowiska
• prawo do życia w grupach
• prawo do istnienia jako złożona całość ekosystemu
• prawo do opieki.

Jak dowiedziałam się z wpisu Nowoczesne zarządzanie zielenią w Warszawie na stronie Zarządu Zieleni, w mieście utworzono stanowisko dyrektora koordynatora ds. zrównoważonego rozwoju i zieleni m.st. Warszawy.

Adres wpisu — http://zzw.waw.pl/2020/03/09/nowoczesne-zarzadzanie-zielenia-w-warszawie/

Dodatkowe informacje, wideo — artykuł Miliony warszawskich drzew na jednej mapie; 26-02-2021

---

Łódź

To miasto także może się pochwalić oddolną inicjatywą społeczną, mającą na celu inwentaryzację miejskich drzew. Inicjatywą opiekuje się Stowarzyszenie Społecznie Zaangażowani https://spoleczniezaangazowani.pl/o-nas/, Facebook https://www.facebook.com/mapadrzewlodzi/.

Efektem inicjatywy jest Mapa Drzew Łodzi, powstała w wyniku działań Społecznych Opiekunów Drzew.

Działania łodzian różnią się od działań mieszkańców Radomia czy Warszawy tym, że wolontariuszem dokonującym spisania drzewa może być praktycznie każdy. Wystarczy mieć ze sobą urządzenie mobilne z włączoną lokalizacją i dostępem do Internetu. Informacje o drzewie (wraz z jego umiejscowieniem) wpisuje się do ankiety otwartej w przeglądarce internetowej. Dane można wprowadzać anonimowo lub po zameldowaniu na konto zarejestrowane w serwisie.  Zanim zgłoszone drzewo trafi na mapę drzew, wpisane do ankiety dane zostaną sprawdzone przez weryfikatorów.

Działanie łodzian — oprócz korzyści społecznych — ma także bardzo silny charakter edukacyjny. W serwisie jest bowiem dostępny (on-line oraz do pobrania) Przewodnik po drzewach Łodzi — rewelacyjne źródło informacji niezbędnych do identyfikacji i inwentaryzacji drzew. Do nauczenia się czegoś o świecie — także 😉
https://mapadrzewlodzi.pl/ankieta/przewodnik/

Sporo ciekawostek, porad, opisów dobrych praktyk można wyczytać z prowadzonego przez łódzkich społeczników bloga — https://spoleczniopiekunowiedrzew.pl/

---

MAPA DRZEW
serwis komercyjny — odpłatny!

Usługa dostępna jest pod adresem https://www.mapadrzew.com/index.html

Mapy oferowane są w kilku wersjach:

• Krajowa mapa koron drzew™ jest produktem częściowo bezpłatnym. Płatna wersja zapewnia dostęp do danych statystycznych (sumy liczby, powierzchni i objętości koron drzew itp.)
• Lokalna mapa koron drzew
• Lokalna mapa gatunków drzew
• Lokalna mapa kondycji drzew
• Lokalna mapa pni drzew

Możliwe jest zapoznanie się z wersjami demonstracyjnymi map.

Jeśli znasz inną metodę lub dobrą praktykę inwentaryzacji drzew — napisz do mnie wiadomość

— Joanna Bulandra