Zgłoszenie drzewa o wymiarach pomnikowych jako pomnika przyrody skutkuje opatrzeniem go tabliczką pomnika przyrody i zapewnieniem bezpieczeństwa drzewu i wszystkiemu, co na nim i w nim mieszka. Na pewno warto to robić. Dęby czy buki o średnicy 1 metra (obwód pierśnicy powyżej 3,1 m) to wielkie drzewa, produkujące bardzo dużo tlenu, dające cień i miejsce do życia dla wielu zwierząt i owadów.
A przecież nie chodzi tylko o dęby i buki. W mieście, na wsi i w lesie rośnie wiele okazałych drzew wartych ochrony. Złożenie wniosku o uznanie drzewa za pomnik przyrody nie jest trudne.

Należy:

1. Znaleźć drzewo o wymiarach pomnikowych (jest odpowiednia tabela z rozmiarami drzew pomnikowych w zależności od gatunku drzewa).
2. Określić botaniczny gatunek drzewa i jego cechy szczególne (oszacować wysokość, wiek, położenie geograficzne, przynależność administracyjną miejsca położenia).
3. Przygotować wniosek o ustanowienie drzewa pomnikiem przyrody i zaadresować go do Rady Gminy (Miasta), na terenie której znaleźliśmy naszego kandydata na nowy pomnik przyrody.
4. Monitorować działanie Rady w sprawie zgłoszonego przez nas drzewa.

„Schody” zaczynają się wtedy, gdy — chodząc po okolicy — znajdujesz drzewa pomnikowe prawie jak grzyby po deszczu. A jeszcze rozmawiając z sąsiadami dowiadujesz się o kolejnych miejscach, gdzie takie drzewa stoją, i musisz sprawdzić, czy się kwalifikują. Dla każdego drzewa trzeba przejść procedurę 1 – 4. Dla każdego drzewa trzeba znaleźć właściwe uzasadnienie, dlaczego właśnie to drzewo proponujemy jako pomnik przyrody. Należy pamiętać, że osoba zgłaszająca ma przywilej zaproponowania nazwy nowego pomnika przyrody. A jeśli drzew jest dużo? Nazwa i uzasadnienie muszą być tak napisane, żeby przekonywało to radnych. Po niedługim działaniu tylko w jednej dzielnicy Rybnika (Maroko-Nowiny) i po poszukiwaniach na spacerach w rudzkich lasach zapisaliśmy w cyfrowej pamięci więcej takich drzew, niż możemy w dwójkę skutecznie opisać i przygotować dla nich wnioski.

Inicjatywy szukania i wnioskowania o uznanie drzew za pomniki przyrody powstają już w wielu miejscach Polski. Znamy je z takich miejsc jak ŁÓDŹ czy KATOWICE MURCKI. W Łodzi są parki, w których wszystkie kwalifikujące się drzewa mają już metalowe etykiety pomnika przyrody. Widzieliśmy park (Park Źródliska w Łodzi), który CAŁY został objęty ochroną pomnikową. Za każdym takim miejscem w Polsce stoi grupa ludzi — pasjonatów ochrony przyrody i ochrony drzew.

Inicjujmy takie grupy, gdzie tylko się da! Wszędzie tam, gdzie ciągle jeszcze nie wycięto wszystkich drzew i nie sprzedano na deski do Chin.

Występowanie w imieniu sporej grupy społecznej z wnioskami o uznanie konkretnych drzew jako pomników przyrody może też stać się języczkiem u wagi przy podejmowaniu decyzji przez odpowiednie władze samorządowe. Szukajmy więc sojuszników i społecznych pasjonatów ochrony przyrody, by nasze działania miały realny wymiar i by dużą siłą społeczną przekonywać nasze samorządy do ochrony najbardziej wartościowych obiektów znajdujących się na terenie danej gminy.